Skip to content

Goede voetzorg

Dit gaat over een tafelend team uit de eerste eeuw. Het team is met zorg samengesteld door de leider. Jarenlang hebben ze samen veel intense momenten beleefd. De leider deed er alles aan zijn boodschap van liefde tot leven te brengen in deze groep. Zojuist nog heeft hij, als in een ultieme poging om dat punt te maken, hun voeten gewassen. Dat is in die cultuur de noodzakelijke maar onfrisse en nederigste taak voorafgaand aan een goede maaltijd.

7841c13a284f4e7de827b0b0257d0f0f.png

De plaat hierna is een weergave van een moment, even later, waarop de leider vertelt dat een teamlid hem hard zal laten vallen. Dat brengt hen duidelijk in verwarring1.

Wat opvalt - ondanks de zichtbare persoonlijke emoties: - 'mededogen' met het lot van de man in het midden zie je er niet meteen aan af. Wel veel drukte met de eigen verwerking en de vraag 'wie dan?' (hier kun je de situatie nalezen).

Het schilderij is een weergave van Jezus1 en zijn leerlingen. Jezus is een goed gedocumenteerde historische figuur2. Hier is het bijna zover: al zijn vrienden gaan Hem verraden of verlaten. Hij is nog onder vrienden, maar nu al alleen. Toch blijft Hij hen tot het einde van zijn leven liefhebben.

Old Table

Omdat Jezus (wat God redt betekent) zich zowel 'mensenzoon' als zoon van God noemt, brengt deze plaat de moeizame en vaak eenzijdige relatie van liefde van God voor mensen vol in beeld. Daar toen en nu hier is het niet anders?

Kijk

Hier zie je afgewezen liefde (wie is daar ook zelf niet (een beetje) mee bekend?). Dit lijkt wel de vraag van de schilder: gaan jouw aandacht en mededogen dan wel uit naar de gastheer van het leven, het middelpunt, de bron van alles dat goed is? Beschouw je hem ook puur vanuit jezelf, of neem je zijn vriendschap aan en mag hij 'binnenkomen' met zijn veranderende boodschap? Ben je net zo afgeleid, verward en besluiteloos over wat de focus van je leven en liefde moet zijn als de vrienden aan die oude tafel?

Of luister

Deze Jezus is wel heel diep door de afwijzing van mensen heengegaan. De lenige geest van deze dichter3 wilde weleens in Zijn huid kruipen, lijkt het. Je kunt het beluisteren op Spotify of Youtube. Of lees een weergave in het Nederlands hiervoor bij Goed verzorgd. Tweeduizend jaar later zoekt Hij nog steeds naar vriendschap!

liefdewerkaandebasis.png

Voetenwerk in de schaduw

Bijzonder dat schilder Leonardo da Vinci in de schaduw van de tafel toch de voeten afbeeldt4. Ze zijn bijna verborgen aanwezig, maar zojuist gewassen. In dat symbool zit een kracht waar verraad, verlating en dood niet tegenop zullen kunnen.

Want de dubieuze debaters boven tafel hebben bijna tegen wil en dank dan toch gewassen voeten! Ook de soms schone schijn boven onze tafels in aanmerking genomen is dat bemoedigend en troostvol. Die blikrichting van Leonardo onder tafel, de schone schaduw in5.

Op goede voet komen

De Schepper is hier aan het werk om met Zijn schepselen in het reine te komen. Dat voetenwassen laten gebeuren is daarvoor genoeg. Dat vraagt wel een ontspannen overgave aan het tedere van hand, voet en water: erkenning van de vuile voeten en vertrouwen op degene die wast. Wie dat niet lukt, en met kromme tenen de voeten laat wassen, houdt vuil vast. Mogelijk was dat het geval bij de teamleden Judas en Petrus. Gemakkelijk belandt God ook in mijn beklaagdenbank vanwege de toestand op aarde en zoveel moeiten die hij niet meteen weg wast. Maar hoe eerlijk is dat, als je ziet hoe laag Hij bukt, hoe ver Hij gaat?

Boven angst en twijfels uit werd in de gebrokenheid van die avond ook vriendschappelijk gegeten, gedronken en gezongen. Op goede en schone voet met Hem verder op weg.

toastinghands.png

Dankbaar en verwonderd drinken op Gods immense 'weer op goede voet'-zorg doen wie in Jezus geloven nog steeds: bij 'de eucharistie' of het 'heilig avondmaal'.

Hier kun je de situatie nalezen.6

Oude liefde roest niet.













  1. Dit 'bidprent'-achtige plaatje komt eerst wat bevreemdend over, maar als je langer kijkt heeft deze wel wat!? Het is gemaakt door de 15e eeuwer Leonardo da Vinci, een veelzijdig techneut en kunstenaar, die het baseert op de Bijbel (Johannes 13:21-26), waarin Jezus tijdens een maaltijd aankondigt dat een van de twaalf volgelingen hem zal verraden. Deze weergave is niet het origineel, maar naar een (oude) kopie. ↩↩

  2. Deze 4 delen uit de bijbel-bibliotheek gaan over deze periode: Mattheus, Markus, Lukas en Johannes (genoemd naar de 4 verschillende schrijvers). Wat ook kan om hierover wat meer te ontdekken: de online serie The Chosen van Angelstudios bekijken (ook via NPO/EO). De eerste afleveringen zijn wennen, maar knap gemaakt - de boodschap komt erin tot leven. ↩

  3. Leonard Cohen (songtekst) was meer nog dan beroemd zanger, een dichter met een drang iets te delen van 'boven', zoals een 'priester'. Misschien kwam dit lied daarnaast ook op uit zelfspot en weemoed, omdat hij zich in de herfst van zijn leven realiseerde hoe aardse liefdes hem zo vaak weer waren ontglipt? NB: weet dat (eros-)liefdesverbindingen bij Cohen vaak verbazend soepel doorbewegen naar andere dimensies (bijv. in Dance me to the end of Love of regels als deze: Every heart / To love will come / But like a refugee (uit Anthem)). ↩

  4. Had schilder Leonardo juist dit perspectief met een hoge tafel nodig om de voeten temeer in beeld te brengen? In elk geval gebruikte men in de cultuur van de eerste eeuw lage tafels; men lag aan, waarschijnlijk meer zoals in onderstaand plaatje. 1a1c80c4eec5023fae42c1bb1d298312.png ↩

  5. Helemaal 'gelukt' is de voetwassing en de jarenlange vriendschap van Jezus met deze vriendengroep helaas niet... Daarover lees je in Johannes 13: Jezus zegt dat alleen de voeten wassen genoeg is, maar dat niet allen in dit gezelschap 'rein' zijn… De voetwassing is er het teken van dat het vanuit Jezus 'goed zit' tussen hem en de vrienden; van hen wordt alleen gevraagd deze dienst (vriendschap) aan te nemen. ↩

  6. De bijbel, Evangelie van Johannes, hoofdstuk 13. ↩